Khung pháp lý và ý nghĩa của tiêu chuẩn thiết kế Viện Dưỡng Lão tại Việt Nam
Tiêu chuẩn thiết kế viện dưỡng lão tại Việt Nam được quy định chặt chẽ nhằm bảo đảm điều kiện sống, sinh hoạt và chăm sóc tốt nhất cho người cao tuổi – nhóm dân số đang tăng nhanh trong cơ cấu xã hội. Căn cứ pháp lý chính bao gồm Luật Người cao tuổi năm 2009, Nghị định 103/2017/NĐ-CP, cùng với các tiêu chuẩn kỹ thuật như TCVN 9257:2012 – Cơ sở chăm sóc người cao tuổi, TCVN 3907:2011 – Cơ sở bảo trợ xã hội, và QCVN 01:2021/BXD về quy hoạch xây dựng.
Các quy định này đóng vai trò như một “hệ quy chiếu” thống nhất, giúp nhà đầu tư, tổ chức và cá nhân có cơ sở pháp lý để thiết kế, xây dựng và vận hành viện dưỡng lão đạt chuẩn, đảm bảo an toàn, tiện nghi và nhân văn.
Xu hướng đầu tư và tiềm năng phát triển của các dự án Viện Dưỡng Lão
Việt Nam đã chính thức bước vào giai đoạn già hóa dân số, với hơn 12% dân số từ 60 tuổi trở lên (tương đương hơn 12 triệu người). Tuổi thọ trung bình tăng, thu nhập bình quân đầu người cải thiện, cùng với sự thay đổi nhận thức xã hội về việc “an dưỡng tuổi già” đã mở ra xu hướng đầu tư mạnh mẽ vào các dự án viện dưỡng lão và khu dưỡng sinh cao cấp.
Theo thống kê của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội năm 2024, cả nước hiện có khoảng 450 cơ sở chăm sóc người cao tuổi, trong đó hơn 120 cơ sở ngoài công lập. Con số này vẫn còn rất nhỏ so với nhu cầu thực tế, cho thấy thị trường còn nhiều dư địa phát triển.
Bên cạnh việc phục vụ người cao tuổi trong nước, các viện dưỡng lão chất lượng cao còn có thể thu hút Việt kiều và người nước ngoài về Việt Nam an dưỡng, nhờ chi phí hợp lý, khí hậu thuận lợi và dịch vụ ngày càng chuyên nghiệp. Nếu được đầu tư bài bản, lĩnh vực này không chỉ mang lại lợi nhuận bền vững mà còn góp phần giải quyết vấn đề an sinh xã hội.
Điều kiện và tiêu chuẩn thiết kế viện dưỡng lão
Theo quy định tại Mục 1, Chương IV Nghị định 103/2017/NĐ-CP và TCVN 9257:2012, các cơ sở dưỡng lão cần đáp ứng các nhóm tiêu chí sau:
a. Điều kiện về vị trí và môi trường:
Viện dưỡng lão nên được xây dựng tại khu vực có giao thông thuận tiện, gần các bệnh viện, trung tâm y tế, đảm bảo có điện, nước, hệ thống xử lý nước thải, và an toàn phòng cháy chữa cháy.
Không gian sống phải thoáng mát, trong lành, có tỷ lệ cây xanh ≥ 40% diện tích khu đất, giúp người cao tuổi thư giãn và hồi phục sức khỏe tinh thần.
b. Tiêu chuẩn cơ sở vật chất:
Diện tích bình quân: 30 m²/người (nông thôn) và 10–12 m²/người (thành thị).
Diện tích phòng ở: 6–8 m²/người tùy theo mức độ chăm sóc.
Không gian chức năng bắt buộc: khu nhà ở, bếp ăn, phòng y tế, khu phục hồi chức năng, khu sinh hoạt văn hóa – thể thao, cảnh quan và đường nội bộ an toàn (có lan can, thanh vịn, chống trơn trượt).
Các trang thiết bị phải được thiết kế thân thiện với người già, dễ thao tác, đảm bảo chiếu sáng, thông gió và tiếp cận người khuyết tật.
c. Đội ngũ nhân viên và quản lý:
Nhân sự phải có sức khỏe, đạo đức nghề nghiệp và trình độ chuyên môn phù hợp.
Tối thiểu 1 nhân viên chăm sóc/4–6 người cao tuổi, đồng thời cần có bác sĩ, điều dưỡng viên, chuyên viên vật lý trị liệu và nhân viên tâm lý để hỗ trợ phục hồi tinh thần. Việc đào tạo thường xuyên là yêu cầu bắt buộc để nâng cao chất lượng dịch vụ.
Triển vọng và định hướng phát triển
Trong bối cảnh dân số già hóa nhanh, phát triển viện dưỡng lão không chỉ là nhu cầu xã hội mà còn là một hướng đầu tư chiến lược. Nhà nước khuyến khích xã hội hóa dịch vụ chăm sóc người cao tuổi, tạo điều kiện về đất đai, thuế và tín dụng cho các dự án an sinh.
Trong tương lai, mô hình “viện dưỡng lão thông minh – tích hợp y tế – nghỉ dưỡng” được dự báo sẽ trở thành xu hướng, kết hợp giữa chăm sóc sức khỏe, trị liệu, du lịch và tinh thần cộng đồng.
Lời kết
Tiêu chuẩn thiết kế viện dưỡng lão ở Việt Nam ngày càng hoàn thiện, hướng tới mô hình chăm sóc toàn diện – thân thiện – nhân văn. Khi kết hợp đúng giữa quy chuẩn kỹ thuật, chính sách an sinh và tầm nhìn đầu tư, lĩnh vực này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn là đóng góp thiết thực cho một xã hội già hóa tích cực, văn minh và bền vững.
Liên hệ tư vấn thiết kế:
CÔNG TY CỔ PHẦN KIẾN TRÚC & ĐẦU TƯ XÂY DỰNG GOOD HOPE
Số điện thoại: 028 2220 2220 Hotline: 0968 88 00 55
Email: acihomesg@gmail.com
Văn phòng 1: Tòa nhà Rosana, 60 Nguyễn Đình Chiểu, P.Đakao, Q1, TPHCM
Văn phòng 2: Tầng 8, Tòa nhà Licogi 13, Số 164, Đường Khuất Duy Tiến, Thanh Xuân, Hà Nội
