I. Bối cảnh chung và chủ trương quốc gia
Trong bối cảnh quá trình đô thị hóa nhanh, sự phân bố dân cư không đều, cùng với thách thức của biến đổi khí hậu và áp lực hạ tầng, Việt Nam đã và đang thực hiện một bước chuyển mình toàn diện về quy hoạch đô thị trên cả nước. Bộ Chính trị, Quốc hội và Chính phủ đã ban hành nhiều nghị quyết và quyết định quan trọng như:
Nghị quyết 06-NQ/TW năm 2022 về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045.
Quyết định 891/QĐ-TTg (2024) phê duyệt Quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn 2050.
Quyết định 28/QĐ-TTg (2025) ban hành kế hoạch thực hiện quy hoạch trên toàn quốc.
Tầm nhìn tổng thể:
Việt Nam hướng tới xây dựng mạng lưới đô thị phân tầng, phát triển cân bằng giữa các vùng miền, kết nối hạ tầng đồng bộ và đảm bảo khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu.
II. Miền Bắc – Trung tâm hành chính và đổi mới thủ đô
1. Hà Nội – Đô thị trung tâm với cấu trúc đa cực
Quy hoạch thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn đến 2050: Phê duyệt tại Quyết định 1569/QĐ-TTg, Hà Nội định hướng thành "Thành phố sáng tạo vì hòa bình", phát triển theo mô hình đa trung tâm: Trung tâm cũ (Hoàn Kiếm – Ba Đình), trung tâm mới phía Tây (Cầu Giấy – Nam Từ Liêm), phía Bắc sông Hồng (Đông Anh, Mê Linh), phía Nam (Hoàng Mai, Thanh Trì), và các đô thị vệ tinh (Sơn Tây, Hòa Lạc...).
Cải tạo chung cư cũ và hạ tầng đô thị: Tập trung cải tạo 10 khu chung cư cũ trọng điểm (Giảng Võ, Thành Công, Nguyễn Công Trứ...), xây dựng 5 tuyến đường sắt đô thị ưu tiên (metro số 3, 2A...).
Kế hoạch sử dụng đất đến 2025: Ưu tiên quỹ đất cho hạ tầng kỹ thuật, nhà ở xã hội, công viên cây xanh. Phát triển các khu đô thị mới tại Đông Anh, Gia Lâm, Thanh Trì.
Hạ tầng kết nối vùng: Đầu tư đường Vành đai 4 – Hà Nội, đường sắt đô thị, mở rộng sân bay Nội Bài.
2. Định hướng đặc thù miền Bắc
Tập trung phát triển các vùng trung du – miền núi phía Bắc như Thái Nguyên, Lạng Sơn, Quảng Ninh thành các cực tăng trưởng công nghiệp – dịch vụ mới.
Xây dựng trục hành lang Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh với kết nối logistics quốc tế (đường bộ cao tốc, đường sắt và cảng biển).
III. Miền Trung – Hạt nhân kinh tế biển và du lịch xanh
1. Đà Nẵng – Trung tâm đổi mới sáng tạo và biển xanh
Quy hoạch đến 2030, tầm nhìn 2050: Xây dựng Đà Nẵng thành đô thị sinh thái, thông minh, trung tâm tài chính, du lịch, logistics và công nghệ cao.
Các phân vùng phát triển chính:
Vùng trung tâm đô thị hóa cao: Hải Châu – Thanh Khê – Sơn Trà
Vùng phía Tây: Trung tâm công nghiệp và hậu cần đô thị
Bán đảo Sơn Trà và Nam Hòa Xuân: Sinh thái, du lịch nghỉ dưỡng cao cấp
Dự án trọng điểm:
Cảng Liên Chiểu – trung tâm logistics quốc gia
Khu công nghệ cao mở rộng (gắn với Chu Lai, Dung Quất)
Dự án Làng Vân – khu du lịch tầm cỡ quốc tế
2. Định hướng phát triển vùng duyên hải Trung Bộ
Xây dựng các đô thị dọc Quốc lộ 1A, đường cao tốc Bắc – Nam: Huế, Tam Kỳ, Quy Nhơn, Nha Trang
Gắn kết phát triển đô thị với khai thác kinh tế biển, du lịch sinh thái và thích ứng với nước biển dâng
Ưu tiên phát triển các đô thị có sân bay, cảng nước sâu để thu hút đầu tư và dân cư.
IV. Miền Nam – Đô thị đa trung tâm và bản sắc đô thị sông nước
1. TP.HCM – Vùng đô thị sáng tạo và phát triển bền vững
Điều chỉnh quy hoạch chung đến 2040 – tầm nhìn 2060: Phát triển mô hình đô thị đa trung tâm với 6 phân vùng chính:
Trung tâm hiện hữu (Quận 1, 3, 4)
Thành phố Thủ Đức – vùng đổi mới sáng tạo
Tây Bắc (Củ Chi, Hóc Môn): Khu nông nghiệp công nghệ cao
Tây (Bình Tân, Tân Phú): Phát triển dân cư, công nghiệp nhẹ
Nam (Nhà Bè, Bình Chánh): Hạ tầng sinh thái và cảng
Cần Giờ: Đô thị du lịch – sinh thái biển
Phát triển nhà ở xã hội: Kế hoạch 2025 – 2030: xây mới 100.000 căn hộ xã hội, tập trung ở Thủ Đức, Hóc Môn, Bình Chánh.
Rà soát quy hoạch phân khu: Tái cấu trúc lại không gian đô thị để phù hợp với việc sắp xếp lại đơn vị hành chính và dân cư.
2. Định hướng toàn vùng Đông Nam Bộ – Tây Nam Bộ
Phát triển vùng Đông Nam Bộ (Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu) thành đô thị vệ tinh – công nghiệp – hậu cần.
Đồng bằng sông Cửu Long: Tái thiết hệ thống đô thị sông nước, phát triển các đô thị cấp 2 – cấp 3 như Cần Thơ, Long Xuyên, Sóc Trăng, gắn với hạ tầng giao thông (cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận – Cần Thơ – Cà Mau).
V. Kết luận: Đô thị hóa xanh – thông minh – bền vững
Quy hoạch và chính sách phát triển đô thị hiện nay của Việt Nam không chỉ hướng đến mở rộng quy mô, mà tập trung vào:
Tính bền vững: sinh thái, thích ứng biến đổi khí hậu
Liên kết vùng và kết nối hạ tầng
Tăng cường quản lý đất đai và minh bạch hóa đầu tư
Đảm bảo quyền lợi người dân đô thị: nhà ở, hạ tầng, dịch vụ công
Ba miền Bắc – Trung – Nam với đặc điểm riêng đã và đang bước vào một giai đoạn quy hoạch hiện đại hóa, tạo ra nền tảng phát triển cho Việt Nam trong giai đoạn 2030 – 2050.
Liên hệ tư vấn thiết kế:
CÔNG TY CỔ PHẦN KIẾN TRÚC & ĐẦU TƯ XÂY DỰNG GOOD HOPE
Số điện thoại: 028 2220 2220 Hotline: 0968 88 00 55
Email: acihomesg@gmail.com
Văn phòng 1: Tòa nhà Rosana, 60 Nguyễn Đình Chiểu, P.Đakao, Q1, TPHCM
Văn phòng 2: Tầng 8, Tòa nhà Licogi 13, Số 164, Đường Khuất Duy Tiến, Thanh Xuân, Hà Nội
